ZEKİ VELİDİ TOGAN VE ALAŞ LİDERİ ALİHAN BÖKEYHAN
3 Mart 2021’de Nur-Sultan şehrinde Avrasya Devlet Üniversitesi’nin düzenlemiş olduğu 155. DOĞUM YILINDA ALİHAN BÖKEYHAN konulu uluslararası sempozyumda Zeki Velidi Togan’ın eserlerinde Alihan Bökeyhan ve Alaş tarihi ile ilgili paha biçilmez kıymetli bilgiler üzerine bir sunum yaptık.
Tebliğimizde özetle şunları dile getirdik.XX. yüzyıl Türk tarihçiliğinin büyük ismi Togan iki açıdan Kazaklar için önem arzediyor.
Birincisi Togan Alihan ve diğer Alaş liderleri ile çok yakın ilişkiler içindeydi. Bu 1912-1923 yıllara tekabül eder. Eserlerinde ve anılarında bu sebeple başka kaynaklarda pek rastlanmayan bilgiler bulabilirsiniz.
İkincisi siyasi portresinden ziyade ilmi kişiliği daha baskın olan ve dünyaya kendi kabul ettirmiş Togan’ın ayrıca tarihçi vasfıyla Hatıralar ve Türkili Türkistan ve Yakın tarihi ile daha bir çok eserinde Kazak ve Alaş tarihi hakkında yazdıkları ve yorumları da ayrı bir değerdir.
Bize göre, Togan’ın eserleri incelenmeden yazılacak Alihan Bökeyhan ve Alaş tarihi eksik kalır.
Prof. Dr. Abdulvahap Kara