Selçuklu Kültür Mirası ve Kazakistan
Elbette Selçuklu tarihinin uzmanları bizim yeni fark ettiğimiz konuları çok iyi ve de yıllardan beri bilmektedirler. Ancak, bizim Türk halkı olarak en büyük eksikliğimiz değerlerimizin sadece uzmanlar tarafından bilinmesi. Bu konuların genel halk kitlelerin bilgisine yayamamız. Bunun için benim gibi “tarihçi gazeteciler” çoğalması gerekiyor herhalde. Konum Selçuklu değil ama değer verdiğim her tarihi konuda halkın seviyesinde yazmaya, kamuoyuna değerlerini tanıtmaya çabalıyorum. Bu hususta zaman zaman yanlışlıklarımız elbette oluyordur. Eğer faydası çok ise bu yanlışlıklarımız mazur görülsün.
Bu bir günlük ziyaretten sonra notlarımı ve çektiğim resimleri, Sivas’tan satın aldığım dergi ve kitapları gözden geçirirken bir şey dikkatimi çekti. Yaşayan Türk Cumhuriyetleri içinde Selçuklu Kültür Mirasını modern anlamda en çok devam ettiren Kazakistan olmuş. Tabii bu bilinçli bir Selçuklu takipçiliğinden kaynaklanmıyor. Hatta Kazakistan’da en az bilinen ve en çok ihmal edilen konulardan birisi Selçuklu tarihi dersek yanılmayız.
Bu Selçuklu’dan bağımsız gelişen bir takipçilik, daha doğrusu bu Kazakistan’ın eski ve yeni Türk kültürünü bünyesinde barındırmasından kaynaklansa gerek.
Şimdi bunları kısaca anahatlarıyla ortaya koymaya çalışayım.
BENZERLİK – 1:
Bundan tam 800 yıl önce 1228-1229 yılında inşa edilen ve 1985’te UNESCO tarafından dünya miras listesine alınan Sivas Divriği Ulu Camii kapik esiğindeki uç hilal, güneş, yıldız ve zeytin dallarından oluşan bir motif Kazak Bayrağındaki güneş ve kartalın oluşturduğu motife çok benzemektedir. Çok ilginç bir detay. Yeni tasarımı ve yeni profillerle taksim escort kızlara kolay ulaşım rehberi. Bana bu resmi gönderen Cumhuriyet Üniversitesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü araştırma görevlisi Mustafa Güler’e çok teşekkür ediyorum.
BENZERLİK – 2:
1. Selçuklu bayrağında kartal var. Kazakistan’da bayrağında da.
2. Kartal veya simurg hem Kazaklarda ve hem de Selçuklularda önemli bir simge.
3. İki bayrak da gök renginde.
BENZERLİK – 3:
Kazaklar Selçuklular gibi sekiz köseli yıldızı kullanmayı çok seviyor.
BENZERLİK – 4:
Selçuklularda önemli bir figür olan pars Kazaklarda da önemlidir. Kazakistan’ın bağımsızlık anıtında savaşçı kanatlı parsın üzerindedir. Ve Almatı şehrinin sembolü parstır.
BENZERLİK – 5:
Selçuklunun sonsuzluğun ve gücün sembolü olan “Hayat Ağacı” sembolü Kazaklarda “Bayterek” olarak ortaya çekmiştir. Başkent Astana’dadır ve Astana şehrinin sembolüdür.
Demek ki, bugünkü Türk Cumhuriyetleri içinde Kazakistan Selçuklunun manevi kültür mirasını, daha doğrusu eski Türk Kültür Mirasını en çok devam ettiren ülkedir.
Elbette ben bir sanat tarihçisi değilim, Selçuklu dönemini araştıran bir tarihçi hiç değilim. Burada belirttiğimiz görüşlerde yanılma ihtimalimiz yüksektir. Belki başka Türk Cumhuriyetleri de sanatsal anlamda Kazakistan’dan daha çok Selçuklu sanatına benzer figur ve konuları benimsemektedir. Bu konuda katkılarda bulunanlara müteşekkir kalırım ve hatalarımın düzeltilmesinden asla kırgınlığa uğramam. Zaten bizim amacımız bu ilginç konuya, konunun esas uzmanlarının dikkatini ve Selçuklunun zengin kültür mirasına çekmekten ibarettir.
Abdulvahap Kara