18 Aralık 2016 / admin / 1 Comment
Müslüman Türk aleminin bir büyüğü, Kazak Türklerinin büyük din alimlerinden Halife Altay 15 Ağustos 2003 sabahında Almatı’da 86 yaşında vefat etti. Kur’an-ı Kerim’in Kazak Türkçesindeki ilk mealini hazırlayıp 1988’de İstanbul’da yayınlayan Altay, bağımsızlığını kazanmasından ölümüne değin beri Kazakistan’da yaşadı. Dini eserleri ve ilmi kişiliğiyle Kazakistan’da büyük saygı ve sevgi gören Halife Altay 70 yıllık Sovyet yönetiminden sonra, İslami bilgilerin ve kültürün canlandırılması için yaptığı çalışmalar ön plana çıktı. Bu amaçla Almatı’da kurulan İnabat isimli derneğin şeref başkanlığını yürütmekteydi. Aynı zamanda tarihçi ve etnograf olan Halife Altay’ın Türkiye’deki Kazakların tarih ve örf-adetlerini konu alan eseri “Anayurttan Anadolu’ya” 1981 yılında Ankara’da Kültür Bakanlığı yayınları arasında çıkmıştı. Bu eser, 1994 yılında, Kazakistan Yazarlar Birliği tarafından “Alaş Ödülüne” layık görüldü. Kazakistan’ın bağımsızlığının 10. yılı kutlamaları çerçevesinde, Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Halife Altay’ı Kazakistan millî kültürüne yaptığı hizmetlerinden dolayı altın madalya ile taltif etti.
Halife Altay, 15 Aralık 1917’de Doğu Türkistan’ın Altay bölgesinin Şingil kazasında Akif Bey ve Melike Hanım’ın kurdukları yuvada dünyaya geldi. İlk dini eğitimini Muaviye İsabey ile Ahmet Ali Caysanbayoğlu’ndan aldı. 16 yaşından itibaren köyde imamlık yapmaya başladı. Altay’ın ailesi 1938’de Doğu Türkistan’dan hicret ederek Hindistan’a yerleşti. Buradan 1953’te Türkiye’ye geldi. Halife Altay ilk eserini 1977’de “Kazak Türklerinin Şeceresi” adıyla İstanbul’da yayınladı. 1980’de Kazak Türkçesinde “Kur’an Yolu ve İmanın Şartları” kitabı ve göç anılarını manzum bir şekilde anlatan “Esteliklerim” yayınlandı. 1993’te Kazakistan’a yerleşen Halife Altay burada Kazak Türkçesinde dini sahada bir çok esere imza attı.
Çalışmaları ve hayatı çok sayıda kitap, makale ve televizyon belgesellerine konu olan Halife Altay 17 Ağustos 2003 Pazar günü Almatı’da devlet töreniyle defnedildi. Cenazeye Kazakistan’ın önde gelen siyaset ve kültür adamlarının yanı sıra sanatçıların ve kalabalık bir vatandaş topluluğu katıldı. Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Halife Altay’ın ailesine gönderdiği başsağlığı mesajında, Halife Altay’ın dini ve milli sahadaki hizmetlerini takdirle karşıladığını ifade etti.
Hizmetleri Türk-İslam âleminde hiç unutulmayacak olan Halife Altay önümüzdeki sene 100. doğum yılı olması vesilesiyle Kazakistan, Türkiye ve Avrupa ülkelerinde çeşitli etkinliklerle anılacaktır. İstanbul’daki Kazak Türkleri Eğitim ve Araştırma Derneği’nin (KATEAD) Altay’ın hayatı ve çalışmaları hakkında bir kitap yayınlayacağı ve yakın bir gelecekte uluslararası bir etkinlikle İstanbul’da bir toplantı düzenleyeceği bildirildi. Dernek yetkililerini bu kararlarından dolayı kutluyorum. Kazakistan’da manevi değerlerin kazanılmasında büyük emekleri olan Halife Altay’ı bu vesileyle bir kez daha rahmetle anıyorum. Ruhu şad, mekânı cennet olsun!
Prof. Dr. Abdulvahap Kara
16 Aralık 2014 / admin / 0 Comments
16 желтоқсан күні Ыстамбұлда Түркия қазақтары қорында Қазақстан тәуелсіздігінің 23 жылы аталып өтілді. Бүкіл қазақтар үшін ұлы мереке деп есептелген бұл күнге қатысты ойларын Қор төрағасы Фазыл Топлы былай деп ортаға салды:
“Тәуелсіздік әлемдегі бүкіл қазақтардың бірбіріне қауышуына бастап берген қасиетті оқиға. Оған дейін әсіресе шетел қазақтары ел сағынышы, жер сағынышы болса да, атамекенге бара алмаушы еді. Ал бірең сараң адамдар Қазақстаннан Түркияға келсе, емін еркін жүре алмайтын. Қазақты көрсе қорқып жолыға алмайтын. Тәуелсіздіктен кейін қазақпен қазақтын басқосуындағы бүкіл кедергілер жойылды. Елбасы Нұрсұлтан тәуелсіздіктен кейін 1992 жылы Алматыда құрылтай өткізіп дүниежүзі қазақтарының басын қосты. Сондықтан тәуелсіздік бүкіл қазақтың өміріндегі мәнді оқиға.”
2 Ağustos 2014 / admin / 0 Comments
Түркия қазақтары қоры 2014 жылы, 28-31 шілде күндері Ыстамбұлда ұйымдастырған кіші қазақ құрылтайы жұмысын табысбен аяқтады. Құрылтай аясында үш күн ораза айтына дөп келген және Түркияда ресми демалыс болған 28-30 шілде күндері 8 футбол командасы “Ер Жәнібек Батыр” достық және бауырластық додасы үшін сайысты. Сайыста Гүнешлі Қазақкент ауылының командасы жеңіске жетті.
23 Temmuz 2014 / admin / 0 Comments
İslamiyetten önce Türkler ruhlara özel bir önem verirdi. İslam dini de ruhlara karşı değildir. Aksine geçmişlerin ruhlarını hatırlayıp dua etmeyi teşvik eder. İşte Türkiye Kazakları Ramazan ayında bu iki inancı birleştirirler. Türkiye Kazaklarında her aile Ramazanda bir iftar vermeyi kendisine görev addeder.Bu iftarlar sadece yemek verip oruç bozdurmak değildir. Aynı zamanda bu iftarlarda Kur’an-ı Kerime de özel bir yer verilir. Daha önceden anne, baba, çoluk çocuk okuyup hatmettikleri Kuran’ın hatim duası yapılarak sevabı atalar ruhlarına bağışlanır. Bir aile reisi hali vakti yerinde olduğu halde Ramazanda iftar verip hatim duası yaptırmazsa “hey senin baban ölmemiş miydi?” denilerek ahirete intikal etmiş akrabalarına hatim duası yaptırmadığı hatırlatılır.
İftarlar evleri geniş olanlar evlerinde, bazen konukların eve sığmadığı hallerde komşularının evlerine de iftar misafirleri yerleştirilir. Evi geniş olmayanlar Kazak Türkleri Vakfı, Hoca Ahmet Yesevi Vakfı ve Ziyacan Hacı Düğün Salonu gibi Kazak dernek ve vakıf salonlarında veyahut restoranlarda iftar verebilirler. Fakat evde iftar vermeyi Kazaklar daha makbul sayarlar. Her aile ramazanda iftar vermeye gayret ettiğinden, Kazaklar genelde kendi evinde iftar edemez. Çünkü, her gün bir ailede iftara davetlidir. İşte ramazanın bereketi!
23 Temmuz 2014 / admin / 1 Comment
Бұрынғы түркілер аруақтарға ерекше мән берген. Ислам діні аруаққа қарсы емес. Қайта еске алып дұғада болып отыруды кеңес береді. Міне Түркия қазақтары Ораза айында осы екі ұғымды түйістіреді. Түрік қазақтарында әрбір отбасы оразада бір аузашар беруді өзіне міндет санайды. Әр отбасы осылайша ораза айында ауызашар беруге күш жұмсағандықтан, Түркия қазақтарына көбінде өзінін үйінде ауыз ашу бұйырмайды. Өйткені 30 күн оразада күн сайын бір үйге ауызашарға шақырылады. Міне бұл оразанын берекесі!
Бұл аузашарлар құр шай беріп ауыз ашқызу қана емес. Бұл ауызашарларда Құранға да қатты мән беріледі. Бұрыннан бала-шаға отбасы, жақын туыстар оқып бітірген Құрнанның хатым дұғасы істеліп сауабы бұрынғы өткен ата-бабалардың аруағына бағышталады.
26 Haziran 2014 / admin / 0 Comments
Kazak Türkleri Vakfı’nın 15 Şubat 2014 tarihinde başlattığı kursları 7 Haziranda başarıyla tamamlayan 60 öğrenciye bitirme belgeleri 23 Haziran 2014’te düzenlenen bir törenle verildi.
Kazakistan ve Türkiye milli marşlarıyla başlayan törenin açış konuşmasını Vakıf Başkanı Fazıl Toplu yaptı. Başkan Toplu konuşmasında şunları söyledi:
26 Haziran 2014 / admin / 0 Comments
Астана. 24 маусым. BAQ.KZ – Кеше Ыстамбұлдағы Қазақ қорында домбыра және ұлттық би курсының түлектеріне сертификат табысталды,-деп хабарлайды BAQ.KZ тілшісі.
Қазақстан және Түркияның әнұрандарымен басталған кешті Түркия қазақтары қорының төрағасы Фазыл Топлы ашты. «Түркияда 2014 жылдың Домбыра жылы деп аталғаны біз үшін де маңызы зор болды. Қара домбырамыздың түріктер назарына ілігуі қазақ жастарының ұлттық аспапқа деген қызығушылығын арттырды.
20 Ekim 2013 / admin / 0 Comments
Kazakistan’dan gelen Murathan Şokan Türkiye ve Avrupa’daki Kazaklar arasında bilim, sanat, ticaret ve diğer alanlarda başarılı olmuş insanları Kazakistan’a tanıtmak istediğini, bu amaçla Türkiye’deki Kazak dernek ve vakıflarından destek istemeye geldiğini söyledi.
Şokan 2011’de Almatı’da “Bağımsızlığın Meyvesi” isimli kuşe kağıda basılı, renkli büyük boy kitap yayınlandı. Kitapta Kazakistan bağımsızlığına kavuştuğu 1991 senesi ile 2011 senesi arasında geçen yirmi yılda Kazakistan’a göç eden Kazaklar arasında bilim, sanat, ticaret ve spor alanındaki başarılı çalışmalarıyla ülkenin gelişmesine katkıda bulunan 123 önemli şahsiyet tanıtıldı.
3 Ekim 2013 / admin / 0 Comments
Түркияла тұратын қазақтардын ұзақ-салқар көш тарихына назар ауларғанда бұл көштің қазақтың еркіндік жолындағы теңдессіз ерлігі екенін көреміз. Олар еркіндік үшін адам сенгісіз қандай да бір ауыр қиыншылықтарды бастан кешірген. 1930- жылдары Қытайға қарасты Шы ғыс Түркістан өлкесінде Гоминдаң үкіметінің губернаторы Шың-Ши-Сайдың зомбылықтарына шыдай алмаған қазақтардың Елісхан Тәйжі мен Зайып Тәйжі сияқты көш көсемдерінің жетекшілігінде, баяғыдағы Бөке батыр сияқты, азаттықты туған тонырақтан тыс жерлерден іздеп шетке ауып кеткенін байқаймыз.
30 Eylül 2013 / admin / 0 Comments
Türkiye’deki Kazakların ağır meşakkatlerle yapılan göç tarihine baktığımızda, bu göçün Kazakların özgürlük yolundaki olağanüstü kahramanlık destanı olduğunu görürüz. 1930’lı yılların ikinci yarısında başlayıp 1952’de Türkiye’de nihayete eren bu göçün filmi yapılıyor. “Aldongar Production” film şirketi filmin senaryosunu yazmak için 20-22 Eylül 2013 tarihinde Almatı’da tarihçiler ve yazarlar bir araya geldi.
