Avrupa “Toguz Kumalak” Turnuvası Temmuz ayında Almanya’nın Schweinfurt şehrinde yapılıyor. Türkiye’de “Mangala” adıyla bilinen Kazakların geleneksel “Toguz Kumalak” oyununa uluslararası düzeyde ilgi artıyor. Avrupa “Togız Kumalak” Şampiyonası (turnuvası) 22-24 Temmuz 2016 tarihleri arasında Almanya’nın Shweinfurt şehrinde gerçekleştirecek. Turnuva adı geçen Bavyera kentindeki Panaroma Hotel’in 10. katındaki büyük salonda yapılacaktır.
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’ne bağlı olarak çalışmalarını sürdüren Gençlik Hizmetleri Dairesi Başkanlığı en eski Türk zekâ ve strateji oyunu olan mangaladan ilk Türkiye Şampiyonasını gerçekleştirdi. 81 ilden mangala şampiyonların katıldığı şampiyonada birinciliği 18 Temmuz 2010 günü Kayseri’den Görkem Gençsoy, ikinciliği Aydın’dan Tolga Sedat Kayhan ve üçüncülüğü Afyonkarahisar’dan Volkan Kılınç aldı.
Geçtiğimiz hafta İstanbul Taksim Gezi Parkında mangaladan Türkiye Şampiyonasının düzenlenmekte olduğunu duyunca hem heyecanlandım ve hem de inanamadım. Çünkü, üç yıl öncesine kadar Türklerin bu en eski oyunu Türkiye’de neredeyse tamamen unutulmuştu.
İstanbul Üniversitesi Avrasya Enstitüsünde 15 Aralık 2009 tarihinde Türk Dünyasının En Eski Zeka Oyunu Dokuz Kumalak (Mangala) konulu bir panel gerçekleştirildi.
Panele Kazakistan Dokuz Kumalak Federasyonu Başkan Yardımcısı Maksat Şotayev, Baş Antrenör Aynur Yakupbayeva, Türkiye’de ilk mangala oyunu üreticisi Üç Renk Organizasyonun temsilcisi Serdar Asaf Ceyhun ve bu satırların yazarı konuşmacı olarak katıldı.
{jcomments on}
Türk milletinin dünyanın en eski ve önemli kültürlerinden birinin sahibi olduğu bilinen bir gerçektir. Bunu dil ve kültürel varlıklarımız ile tarihimizin derinliği açıkça ortaya koymaktadır. Yeni araştırmalar, Türklerin strateji ve zeka oyunlarında da söz sahibi olduğunu gün ışığına çıkarmaktadır. Bunun en somut örneği günümüzde pek az Türk ülkesinde yaşatılmakta olan “dokuz kumalak” veya “dokuz taş” oyunudur. Bu oyun milletimizin hem en eski ve hem de yüksek bir kültürün mirasçısı olduğunu açıkça göstermektedir.
Fakat, ne yazık ki, pek çok değerimiz gibi, dört bin yıllık bir geçmişe sahip ve Kazak Türkleri arasında “togız kumalak” yani dokuz kumalak adıyla yaşatılan bir zeka ve strateji oyunumuzun da varlığından pek çoğumuz habersiz bulunmaktayız.
