70 YILLIK SOVYET OYUNU BOZULDU
Özbekistan ve Kırgızistan liderleri Sovyet oyununu bozdu. Uzun yıllardır çözülemeyen sınır sorunları karşılıklı arazi ve su verilerek aşıldı. Bilindiği gibi SSCB Orta Asya’da kardeş komşu ülkeler arasında sınırları kasıtlı olarak sorunlu olarak çizmiş ve bununla birbirleriyle devamlı olarak anlaşmazlıklar içinde kalmalarını sağlamak istemişti.
Ancak ferasetli liderler kardeşlere yaraşır bir biçimde bazı fedakarlıklar da bulunarak bu oyunu bozdu. Bunu aynı zamanda dilin kudreti olarak da görmek de mümkün. Çünkü, Kırgız ve Özbek liderler geçtiğimiz günlerde Taşkent’te bir araya geldiklerinde 30 yıllık bağımsızlık döneminde ilk defa Rusça yerine Türkçe (Kırgızca ve Özbekçe) konuşarak anlaşmışlardı. Aynı kendi dilini konuşunca, sorunlar da çözülüyor.
Demek ki, yabancı dilde değil, Türkçe konuşmak önemliymiş.
TRT’nin verdiği habere göre, Kırgızistan Milli Güvenlik Devlet Komitesi Başkanı General Kamçıbek Taşiyev heyetler arası görüşmelerin yoğun ve verimli geçtiğini belirterek “Özbek tarafınca güzel koşullar yaratıldı. Kırgız tarafını rakip olarak görmediler, partner olarak gördüler. Bu koşullar sınır sorunlarının çözüme kavuşturulmasına yardımcı oldu. Özbekistan ile sınır sorununu karşılıklı arazi değişimi usulüyle çözdük. Bu görüşmede kaybeden ve kazanan taraf olmadı” açıklamasını yaptı.
İki ülke arasında “tartışmalı sınır” konusunun gündemden çıkarıldığını vurgulayan Taşiyev, bundan böyle resmi açıklamalarda, tartışmalı sınır noktasında olası bir olayın yaşandığına ilişkin ifadelere yer verilmeyeceğini, olayın Özbek tarafında veya Kırgız tarafında yaşandığı şeklinde verileceğini kaydetti.
Özbekistan ile Kırgızistan arasında 1379 kilometrelik ortak sınır bulunuyor. Taraflar sınırın 200 kilometrelik kısmıyla ilgili yıllardır mutabakat sağlayamıyordu.
Yeni anlaşma ile Sınırda yer alan Orto-Tokoy Barajı Kırgız tarafına geçti. Yaklaşık 800 hektarlık arazi üzerinde bulunan bu barajın suyunun yüzde 95’ini Özbek tarafı kullanmaya devam edecek. Kırgız vatandaşlarının baraja girişi açık olacak. Böylece, Orto Tokoy Barajı karşılığında toplam 477 hektar arazi Kırgız tarafına geçti. Ayrıca Gavasay adlı sınır noktası karşılığında 8 bin hektarlık arazi ve (sınırdaki 4 ilçeye telefon, radyo, televizyon ve uydu hizmeti veren) 35 hektarlık arazi üzerindeki Ungar Tepesi Kırgız tarafına geçti.
Taşiyev, Kırgızistan’da Özbekistan’a ait Soh adlı yerleşim birimine vatandaşların ve araçların giriş ve çıkışlarının kolaylaştırıldığını, Özbekistan’da Kırgızistan’a ait Barak adlı yerleşim biriminin de 2017 yılında aynı ölçümdeki arazi karşılığında karşı tarafa verildiğini hatırlattı.
Kaynak: