Ötüken dergisi 209. son sayısını Genel Türk Tarihinin kurucusu Ord. Prof. Dr. Zeki Velidi Togan’a hasretti. Bu özel sayıda bizim de bir makalemiz yer aldı.

Türk düşünce hayatının en köklü dergilerinden Ötüken, yeni sayısını (Sayı 209) Türk tarihçiliğinin öncü ismi Zeki Velidi Togan’a ayırdı. Kapak konusu “Büyük Türk Müverrihi Zeki Velidi Togan” olan bu özel sayı, onun hayatını, fikirlerini ve Türk dünyasına katkılarını farklı yönleriyle ele alıyor.

📖 Özel sayıda, onun oğlu ve kızı Prof. Dr. Subidey Togan ve Prof. Dr. İsenbike Togan’ın yanı sıra, bizim “Zeki Velidi Togan’ın Kazakistan Yakın Tarihine Katkıları” başlıklı makalemiz de yer almaktadır.
Devamı…

Niçin 15 Aralık Türki dili günü seçildi. Çünkü, 15 Aralık, insanlık tarihinin en önemli dil keşiflerinden birine sahne oldu. O gün ünlü Danimarkalı dilbilimci Vilhelm Thomsen, Orhun Vadisi’nde bulunan ve yüzyıllar boyunca gizemini koruyan Orhun Yazıtları’nı ilk kez çözdü.

Thomsen’den önce yazıtları kimse okuyamamıştı. Dolayısıyla bu kitabelerin hangi halka ait olduğu bilinmiyordu; kimileri Moğol, kimileri Çin ya da Fin-Ugor kökenli olduğunu öne sürmüştü. Ancak Thomsen’in çözümüyle, bu yazıların Türk milletine ait olduğu kesinleşti ve böylece bu yazıtların Türk dilinin en eski yadigarlarından biri olduğu ortaya çıktı. Devamı…

Қазақстан 2027 жылы Түркістан (Орталық Азия) үшін алғаш рет таэквондодан әлем чемпионатын өткізеді.
Дүниежүзілік таэквондо федерациясының Қытайдың Уси қаласында өткен отырысында қабылданған бұл шешім Қазақстанның халықаралық спорт қауымдастығындағы беделінің артуын көрсетеді.
Чемпионат Астанада өтеді және 2028 жылғы Лос-Анджелес Олимпиада ойындары алдында Қазақстанның жекпе-жек спортындағы дамуын бейнелейді. Дүниежүзілік таэквондо федерациясының президенті доктор Чунгвон Чоу айтқандай, Қазақстан соңғы жылдары іс-шараларды ұйымдастырудағы жетістіктерімен үлгілі елге айналды.

Бұл маңызды жаңалық Қазақстандағы таэквондо қауымдастығы үшін мақтаныш қана емес, сонымен қатар қажырлы еңбек пен көрегендіктің жемісі. Өйткені бұл спорт түрінің негізін Қазақстанда бірнеше жыл бұрын марқұм 6-шы дан таэквондошы Мұстафа Өзтүрік қалаған.
Devamı…

Şampiyona Astana’da düzenlenecek ve 2028 Los Angeles Olimpiyat Oyunları öncesinde, Kazakistan’ın dövüş sporları alanındaki gelişiminin sembolü olacak. Dünya Taekwondo Federasyonu Başkanı Dr. Chungwon Choue’nin de belirttiği gibi, Kazakistan son yıllarda düzenlediği organizasyonlardaki başarısıyla örnek bir ülke hâline geldi.

Devamı…

– Yapay Zeka, sen bir Kazak gelini olsan, kayın pederin ve kardeşlerinin adları Kavunbey, Karpuzbey, Parabey, Uçakbey olsa, onların adını söylememek için hangi sıfatları kullanırdın?

Çok zekiymiş ne demek istediğimi anladı ve hemen şöyle cevap verdi:

Devamı…

Merhum Enver Paşa’nın şehit düşmesinin üzerinden on yıl geçti. Onun sureti hafızamızda derin bir şekilde yer etmiş olup, vefatının bizleri ne denli derinden etkilediği öyle büyüktü ki, sanki aradan on yıl değil, sadece on ay, ya da on hafta geçmiş gibi hissediyoruz.

1921 sonbaharında Enver Paşa’nın aniden Buhara şehrinde ortaya çıkması, biz Türkistanlıların anavatanımızı düşman işgalinden kurtarma yolundaki mücadelemize yeni bir ivme kazandırdı. Bu gelişme, zafer umudunu yeşertti. Zengin askerî tecrübesi ve şahsi cesareti, ki bu nitelikler Türkistan isyancılarını etrafında toplayarak kendi liderliği etrafında birleştirmek için son derece gerekliydi ve Enver Paşa’nın kişiliğinde mevcut idi.

Eğer Enver Paşa, 1918–1919 yıllarında, bölgenin büyük bir kısmı henüz Sovyetler Birliği’ne katılmamışken, Sovyet egemenliğindeki yerlerde geniş çaplı isyanlar yaşandığı dönemde Türkistan’a gelmiş olsaydı, o zaman anavatanımızın kaderi belki de çok farklı şekilde şekillenebilirdi. 1918–1919 yıllarında uğradığımız yenilginin sebebi yalnızca Rus Bolşeviklerinin silahlı gücü değildir; aynı zamanda bizim yeterince örgütlü ve cesur olamayışımız ve millî mücadelemizi sistemli ve kararlı bir şekilde yürütemeyişimiz de bu yenilginin önemli nedenleri arasında yer almaktadır.

Devamı…

“At tergev” – Kazaklarda gelinlerin, kayın hısımları olan büyüklerine ve akrabalarına doğrudan isimleriyle hitap etmeyip, onlara özel lakaplar ya da dolaylı ifadelerle seslenmesi geleneğine verilen addır.

Bu gelenek, gelinin kayınpederine, kayınvalidesine ve tüm kayın akrabalarına duyduğu saygıyı yansıtır. Gelin, kayın akrabaları arasında yaş, cinsiyet ya da sosyal konum farkı gözetmeksizin, onların adlarını doğrudan anmaz; bunun yerine uygun, ahenkli ve yaratıcı lakaplar kullanır.

Bu yönüyle at tergev, gelinlerin sergilediği örnek bir davranış biçimidir. Mesela bazı yengelerim bana “törem”, kızkardeşime “sergim” diye lakap takmışlardı. Doğrudan ismimizle hitap etmezlerdi.

Kısacası, eskiden Kazak gelinleri, edep ve haya içinde çekinerek doğrudan ad söylemekten kaçınırdı. Bu davranışa “ad söylememe” yani at tergev denir. Tabii şimdi uygulayan pek kalmadı.

🔸 Ad Söylememe Geleneği Nasıl Uygulanır? 🔸

Devamı…

Devamı…

Devamı…